Τι είναι ο ψευδάργυρος;

Τι είναι ο ψευδάργυρος;

Τι είναι ο ψευδάργυρος; Ο ψευδάργυρος είναι ένα από τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, πράγμα το οποίο σημαίνει πως το σώμα μας δεν μπορεί να το παράγει μόνο του και πρέπει να το λάβει μέσω της τροφής που καταναλώνουμε. Σημειωτέων πως το σώμα μας δεν μπορεί να αποθηκεύσει τον ψευδάργυρο, πράγμα που σημαίνει πως πρέπει να καταναλώνουμε ικανή ποσότητα σε καθημερινή βάση για να καλύψουμε τις ημερήσιες ανάγκες μας. Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για μια σειρά από σημαντικές διαδικασίες στον οργανισμό μας όπως: • Έκφραση γονιδίων • Ενζυμική δράση • Εύρυθμη λειτουργία του ανοσοποιητικού • Σύνθεση πρωτεϊνών • Σύνθεση του DNA • Επούλωση τραυμάτων • Ανάπτυξη του οργανισμού μέχρι την ενηλικίωση Ο ψευδάργυρος βρίσκεται σε μια σειρά από τρόφιμα τόσο από το φυτικό όσο και το ζωικό βασίλειο. Εμπλουτισμένα τρόφιμα με ψευδάργυρο όπως τα δημητριακά, οι μπάρες δημητριακών και άλευρα περιέχουν συνθετικές μορφές ψευδαργύρου. Ο ψευδάργυρος υπάρχει επίσης και σε μια σειρά από συμπληρώματα διατροφής αλλά και προϊόντα OTC όπως αποσυμφορητικά μύτης, καραμέλες και παστίλιες για το λαιμό και αναβράζοντα δισκία. Σχετική πηγή: https://ods.od.nih.gov/factsheets/%20Zinc-HealthProfessional/
Οι ιδιότητες του ψευδαργύρου στο σώμα Ο ψευδάργυρος είναι ένα ζωτικής σημασίας μέταλλο με πολλαπλές ιδιότητες και ρόλους στον ανθρώπινο οργανισμό. Είναι το 2ο στοιχείο σε συγκέντρωση μετά το σίδηρο στο σώμα και το συναντούμε σε κάθε κύτταρο του οργανισμού. Συμβάλλει ενεργά σε περισσότερες από 300 ενζυμικές δράσεις, με ενεργό ρόλο στο μεταβολισμό, την πέψη των τροφών, τη λειτουργία του νευρικού συστήματος καθώς και πολλές άλλες διαδικασίες. Ο ψευδάργυρος παίζει καταλυτικό ρόλο στην ανάπτυξη και λειτουργία των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Είναι επίσης απολύτως απαραίτητος για την καλή υγεία και όψη του δέρματος, τη σύνθεση DNA και πρωτεϊνών. Πρέπει να σημειώσουμε πως ο ψευδάργυρος έχει πρωτεύων ρόλο στην ανάπτυξη του ανθρώπου μέχρι την ενηλικίωση καθώς συμβάλλει στην ομαλή διαίρεση, πολλαπλασιασμό και ανάπτυξη των κυττάρων σε όλους τους ιστούς του σώματος. Ο ψευδάργυρος είναι επίσης απαραίτητος για τη λειτουργία των αισθητήριων οργάνων της οσμής και της όσφρησης. Ένα από τα ένζυμα που σχετίζονται με την εύρυθμη λειτουργία αυτών των αισθητηρίων οργάνων εξαρτάται από τον ψευδάργυρο, πράγμα που σημαίνει πως η έλλειψή του προκαλεί έλλειψη όσφρησης και γεύσης! Σχετικές έρευνες: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3775249/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24506795/ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2277319/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23914218/ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5872795/ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4042409/
Τα οφέλη του ψευδαργύρου για την υγεία Παρακάτω θα δούμε αναλυτικά όλα τα οφέλη που έχει ο ψευδάργυρος για τον οργανισμό όταν βρίσκεται σε επάρκεια. Θωρακίζει το ανοσοποιητικό σύστημα Ο ψευδάργυρος συμβάλλει στο να έχουμε ένα δυνατό ανοσοποιητικό σύστημα. Καθώς συμβάλλει στη λειτουργία των κυττάρων και στην αποστολή και λήψη σημάτων, η έλλειψη ψευδαργύρου μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη ανοσοαντίδραση. Τα συμπληρώματα ψευδαργύρου ενεργοποιούν συγκεκριμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού και μειώνουν το οξειδωτικό στρες. Μελέτες έδειξαν πως η καθημερινή λήψη 80–92 mg ψευδαργύρου ενδέχεται να μειώσει τη διάρκεια ενός κρυολογήματος έως και 33%. Επιπλέον τα συμπληρώματα ψευδαργύρου μειώνουν τις πιθανότητες μολύνσεων και ενισχύουν την ανοσοαντίδραση σε ηλικιωμένα άτομα . Σχετικές μελέτες: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28515951/ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2702361/
Επιταχύνει την επούλωση πληγών και τραυμάτων Ο ψευδάργυρος χρησιμοποιείται συχνά στα νοσοκομεία για την αντιμετώπιση εγκαυμάτων, ελκών και δερματικών τραυματισμών. Καθώς ο ψευδάργυρος παίζει καταλυτικό ρόλο στη λειτουργία του ανοσοποιητικού, στην ανοσοαντίδραση, στον έλεγχο της φλεγμονής και στη σύνθεση κολλαγόνου, είναι απαραίτητος για την ομαλή επούλωση πληγών και τραυμάτων. Ο ψευδάργυρος συμβάλλει στην ταχύτερη αποκατάσταση του βλεννογόνου. Έρευνες βρήκαν πως ο ψευδάργυρος βοηθά στην ταχύτερη επούλωση του στομαχικού βλενογόννου σε περιπτώσεις έλκους, ενώ ενισχύει σημαντικά το βλεννογόνο του εντέρου. Δεν είναι τυχαίο που το δέρμα ως ζωτικό όργανο συγκεντρώνει το 5% της συνολικής ποσότητας ψευδαργύρου που βρίσκεται στο σώμα μας. Σχετικές έρευνες: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4413488/ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5793244/
Η έλλειψη ψευδαργύρου ενδέχεται να επιβραδύνει την επούλωση πληγών. Στον αντίποδα τα συμπληρώματα ψευδαργύρου ενδέχεται να επιταχύνουν την όλη διαδικασία σε μετατραυματικές καταστάσεις. Σε μια μελέτη 12 εβδομάδων επάνω σε 60 άτομα με διαβητικό πόδι βρέθηκε πως η χορήγηση 200 mg ψευδαργύρου είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του μεγέθους της πληγής σε σχέση με το γκρουπ που έλαβε placebo. Σχετική μελέτη: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28395131/
Ενδέχεται να μειώνει το ρίσκο εμφάνισης ασθενειών που σχετίζονται με τα γηρατειά Ο ψευδάργυρος ενδέχεται να μειώνει αποτελεσματικά το ρίσκο εμφάνισης προβλημάτων υγείας που σχετίζονται με τα γηρατειά όπως η πνευμονία, μολύνσεις και εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (AMD). Ο ψευδάργυρος μειώνει την επίδραση του οξειδωτικού στρες και βελτιώνει την ανοσοαντίδραση, ενισχύοντας τη δράση των Τ κυττάρων καθώς και των φονικών κυττάρων του ανοσοποιητικού τα οποία μας προφυλάσσουν από μολύνσεις. Ηλικιωμένοι οι οποίοι λαμβάνουν συμπλήρωμα ψευδαργύρου παρουσιάζουν βελτιωμένη αντίδραση στο εμβόλιο της γρίπης καθώς και μειωμένο ρίσκο εμφάνισης πνευμονίας, ενώ παράλληλα παρατηρείται καλύτερη εγκεφαλική επίδοση. Μια μελέτη επίσης βρήκε πως η λήψη 45 mg ψευδαργύρου ημερησίως ενδέχεται να μειώνει κατά 66% την πιθανότητα μόλυνσης σε ηλικιωμένους. Τέλος μια μεγάλη μελέτη σε πάνω από 4200 άτομα βρήκε πως η λήψη αντιοξειδωτικών συμπληρωμάτων όπως βιταμίνη Ε, βιταμίνη C, βήτα καροτίνη και 80 mg ψευδαργύρου επιβράδυναν τα προβλήματα όρασης και μείωσαν σημαντικά το ρίσκο εμφάνισης εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας AMD. Σχετικές έρευνες: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2702361/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18341424/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20041998/ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3649098/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23644932/
Ενδέχεται να συμβάλλει στην αντιμετώπιση της ακμής και του έρπητα Η ακμή είναι ένα κοινό δερματικό πρόβλημα που απασχολεί σχεδόν το 9.4% του γενικού πληθυσμού παγκοσμίως. Η ακμή προκαλείτε κατά κύριο λόγο από την ανωμαλία κάποιων δερματικών αδένων που παράγουν τη λιπαρότητα, τη φλεγμονή καθώς και συγκεκριμένα βακτήρια. Μελέτες έδειξαν πως τόσο οι αλοιφές με ψευδάργυρο που εφαρμόζονται τοπικά όσο και η λήψη συμπληρωμάτων ψευδαργύρου μπορούν να μειώσουν αποτελεσματικά την εκδήλωση της ακμής, μειώνοντας τη φλεγμονή και αναστέλλωντας την εξάπλωση των βακτηρίων που σχετίζονται με αυτήν. Παράλληλα βρέθηκε πως συμβάλλουν στην μείωση της λιπαρότητας του δέρματος καταστέλλοντας τη δράση των συγκεκριμένων αδένων που υπερλειτουργούν. Μια άλλη μελέτη βρήκε πως άτομα με ακμή τείνουν να έχουν χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου στον οργανισμό. Ο ψευδάργυρος έχει επίσης ευεργετική δράση στην αντιμετώπιση του επιχείλιου έρπητα που οφείλεται στο ιό HSV -1 (Herpes Simplex Virus -1). Ο ψευδάργυρος έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Μελέτες έδειξαν πως η τοπική εφαρμογή από αλοιφές με οξείδιο του ψευδαργύρου βοήθησε στην ταχύτερη επούλωση του έρπη καθώς και σε μείωση της έντασης των συμπτωμάτων. Σχετικές μελέτες: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20510767/ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4135093/
Σταθεροποιεί τα επίπεδα γλυκόζης Ο ψευδάργυρος συμμετέχει ενεργά στη δράση της ινσουλίνης. Η ινσουλίνη είναι υπεύθυνη για το μεταβολισμό των υδατανθράκων και τη μεταφορά της γλυκόζης στους ιστούς του σώματος. Έρευνες έδειξαν πως η λήξη σκευασμάτων ψευδαργύρου ενισχύει τη δράση της ινσουλίνης και συμβάλλει στην καλύτερη διαχείριση και έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. Η δράση και τα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα ευεργετικά σε άτομα που έχουν αντίσταση στην ινσουλίνη καθώς και σε υπέρβαρους. Σχετική μελέτη: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3407731
Ο ψευδάργυρος μειώνει τα επίπεδα φλεγμονής Ο ψευδάργυρος μειώνει το οξειδωτικό στρες καθώς και τους δείκτες φλεγμονής μέσα στον οργανισμό. Το οξειδωτικό στρες και η χρόνια φλεγμονή σχετίζονται με μια σειρά από χρόνιες ασθένειες όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνος και εκφυλιστικές νευροασθένειες. Μια μελέτη επάνω σε 40 ηλικιωμένους βρήκε πως η χορήγηση 45 mg ψευδαργύρου ημερησίως μείωσε τους δείκτες φλεγμονής σε σημαντικό βαθμό σε σχέση με τον γκρουπ που έλαβε placebo. Σχετικές έρευνες: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK6288/ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2869512/
Συμπτώματα έλλειψης ψευδαργύρου Στην πραγματικότητα σοβαρή έλλειψη ψευδαργύρου είναι σπάνια, και κυρίως σχετίζεται με γενετικές μεταλλάξεις, βρέφη που θηλάζουν μητέρες οι οποίες έχουν ανεπάρκεια, αλκοολικοί αλλά και άτομα που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα. Συμπτώματα σοβαρής έλλειψης ψευδαργύρου περιλαμβάνουν: • ανωμαλίες στην ανάπτυξη • τριχόπτωση • μειωμένα επίπεδα τεστοστερόνη και υπογονιμότητα • κατάθλιψη • υστέρηση στην εξέλιξη και ωρίμανση του αναπαραγωγικού συστήματος • φαγούρα στο δέρμα • χρόνια διάρροια • ανωμαλία στην επούλωση πληγών • προβλήματα συμπεριφοράς. Σχετική έρευνα: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4902399/
Ήπιες μορφές έλλειψης ψευδαργύρου είναι πιο συχνές, ειδικά σε παιδάκια σε αναπτυσσόμενες χώρες όπου οι διατροφικές συνήθειες παρουσιάζουν κενά και προκαλούν ελλείψεις. Υπολογίζεται πως πάνω από 2 δισεκατομμύρια άτομα ανά τον κόσμο παρουσιάζουν κάποιας μορφής έλλειψη ψευδαργύρου λόγω διατροφικών κενών. Καθώς η έλλειψη ψευδαργύρου απορυθμίζει το ανοσοποιητικό σύστημα και μας κάνει πιο ευάλωτους σε μολύνσεις, υπολογίζεται πως κάθε χρόνο ο θάνατος 450,000 παιδιών κάτω από 5 έτη σχετίζεται με αυτό το γεγονός. Την έλλειψη ψευδαργύρου. Σχετική έρευνα: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18270521/
Τρόφιμα πλούσια σε ψευδάργυρο Υπάρχουν μια σειρά από τροφές που είναι από τη φύση τους πλούσια σε ψευδάργυρο, τόσο από το ζωικό όσο και από το φυτικό βασίλειο. Μερικές από τις πιο πλούσιες πηγές είναι: • Όστρακα: Στρείδια, μύδια, καβούρια, αστακός, γυαλιστερές, αχιβάδες • Κρέατα: Μοσχάρι, χοιρινό, αρνί • Πουλερικά: Γαλοπούλα, κοτόπουλο • Ψαρικά: Σαρδέλες, σολομός, γλώσσα • Όσπρια: Ρεβίθια, φακές, μαύρα φασόλια, μπαρμπουνοφάσουλα • Σπόροι και ξηροί καρποί: Κολοκυθόσποροι, κάσιους, σπόροι κάνναβης • Γαλακτοκομικά: Γάλα, γιαούρτι, τυρί • Αυγά • Δημητριακά ολικής άλεσης: Βρώμη, κινόα, ρύζι καστανό • Ζαρζαβατικά: Μανιτάρια, κέιλ, αρακάς, σπαράγγια, φύλλα από παντζάρι Τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης όπως το κόκκινο κρέας και τα όστρακα περιέχουν μεγάλες ποσότητες ψευδαργύρου σε μορφή εύκολα αφομοιώσιμη από τον οργανισμό. Ο ψευδάργυρος που βρίσκεται σε φυτικές πηγές όπως τα όσπρια και τα δημητριακά ολικής άλεσης δεν απορροφάται στον ίδιο βαθμό λόγω συγκεκριμένων φυτικών συστατικών που αποτρέπουν την απορρόφηση. Εκτός από τα τρόφιμα που από τη φύση τους περιέχουν ψευδάργυρο, υπάρχουν τροφές και προϊόντα εμπορίου που είναι εμπλουτισμένα όπως δημητριακά και άλευρα. Σχετικές έρευνες: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17914213/ https://ods.od.nih.gov/factsheets/Zinc-HealthProfessional

« Επιστροφή